بررسی و تحلیل مؤلفه‌های غنایی منظومۀ «برزونامه» از شمس‌الدین محمد کوسج

یکی از آثار مهم حماسی به زبان فارسی، برزونامۀ شمس­الدین محمد کوسج است. شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. اگرچه نگاه غالب در بروزنامه حماسی است، بازتاب ویژگی­های عاطفی که با ادبیات غنایی گره خورده است، به روشنی دیده می­شود. از این­رو، در مقالۀ حاضر، مهم­ترین مؤلفه­های غنایی برزونامه با استناد به منابع کتابخانه­ای و روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد کوسج با استفاده از مضامینی؛ همچون: مدح و ستایش، هجو و نکوهش، پیوندهای عاشقانه، توصیف، دنیاستیزی، گلایه و بث­الشکوی، نیایش و مناجات، تقاضا و درخواست، بیان احوال شخصی، سوگند خوردن و مفاخره، ضمن خلق اثری حماسی- غنایی، به تشریح دقیق­تر درونی­های شخصیت­های داستان پرداخته و به جریان روایت پویایی ویژه­ای بخشیده است. همچنین، به نظر می­رسد خشونت ماهوی متون حماسی با بهره­گیری از مؤلفه­های غنایی به نرمی و ملایمت گراییده و به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.